W pierwszym
dniu emerytury wysoki urzędnik banku przebiega myślą całe swoje dotychczasowe
życie. Czyta trzy listy - dwa pierwsze dotyczą jego kariery zawodowej, trzeci
list - jego małżeństwa i mówi o niewierności Adele, którą poślubił po śmierci
pierwszej żony. Piękna Adele, młodsza o dwadzieścia pięć lat wdowa, to modliszka
nienasycona w swoich erotycznych apetytach, a zarazem kobieta ambitna, złakniona
luksusu i prestiżu. On te potrzeby potrafi w pewnej mierze zaspokoić, gdyż
posiada majątek i pozycję społeczną, ale jest człowiekiem bez właściwości. Tak
bardzo, że pozostaje bezimienny, narrator nawet nie wymienia jego nazwiska,
wystarcza mu sam zaimek.
Tytułowy szary kostium jest kluczowym rekwizytem powieści, który pojawi się
także w finale. Piękna Adele wkłada go w szczególnych okolicznościach, jako
zwiastun końca żałoby bądź jej zapowiedź. Postać Adele, wzorowana na znanym w
literaturze wizerunku femme fatale, przywodzi na myśl bohaterki Maupassanta,
Balzaca czy Pierrea Lou’sa |